Ορισμός
Αυτιστική Διαταραχή, γνωστή και ως Αυτισμός, εντάσσεται στην κατηγορία των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών (ΑSD- Autism Spectrum Disorder). Αποτελεί μια σύνθετη νευροβιολογική διαταραχή που τυπικά διαρκεί σε καθ’όλη την διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Τα πιο σοβαρά ελλείμματα του Αυτισμού εστιάζονται στις περιοχές της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της επικοινωνίας.
Ο όρος ‘Αυτισμός’ προέρχεται από την ελληνική λέξη “εαυτός”,που σημαίνει απομόνωση στον εαυτό. Το παζλ των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών αποτελούν: η διαταραχή Asperger, διαταραχή Rett, η παιδική αποδιοργανωτική διαταραχή και η διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, μη προσδιοριζόμενη αλλιώς.Τα παιδιά που έχουν διαγνωστεί με την εικόνα του Αυτισμού, γνωστή και ως ‘Φάσμα Αυτισμού’ , παρουσιάζουν κάθε φορά μια μοναδική εικόνα το καθένα. Ο όρος ‘Φάσμα’ αυτό ακριβώς προσπαθεί να καλύψει. Την διαφορετική εικόνα που δίνει κάθε παιδί, κάθε φορα. Ο όρος ‘Διάχυτη’ εκφράζει πως ο Αυτισμός επηρεάζει αρκετές περιοχές της Ανάπτυξης παράλληλα.
Επιδημιολογία
1 στα 59 παιδιά θα διαγνωστούν με Αυτισμό. Η συχνότητα εμφάνισης είναι 4 φορές μεγαλύτερη στα αγόρια απο ότι στα κορίτσια. Η αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης του αυτισμού ενδεχομένως αντανακλά την χρήση ευρύτερων διαγνωστικών κριτηρίων, με τα οποία αντιμετωπίζονται και οι πιο ήπιες περιπτώσεις αυτισμού.Επιπλέον ο Αυτισμός, εμφανίζεται σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και περιπτώσεις του έχουν εντοπιστεί σε όλες τις χώρες.
Τα πιθανά αίτια του Αυτισμού
Στις μέρες μας είναι παραδεκτό οτι ο Αυτισμός είναι μια διαταραχή οργανικής αιτιολογίας και μάλιστα πολυπαραγοντικής. Αν και η ακριβής αιτιολογία δεν έχει εντοπιστεί, τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη πρόοδος στα ευρήματα της επιστήμης. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν ως πιθανούς παράγοντες πρόκλησης Αυτισμού γενετικούς-κληρονομικούς, νευροψυχολογικούς και βιολογικούς.
Διάγνωση
Όρίζεται οτι για να τεθεί η διάγνωση τα συμπτώματα θα πρέπει να έχουν κάνει την εμφάνιση τους μέχρι την ηλικία των 3 ετών. Αυτά εστιάζουν κυρίως σε:
- Αδυναμία ενσωμάτωσης βλεμματικής επαφής.
- Αδυναμία ενσωμάτωση προσοχής.
- Καθυστέρηση Ομιλίας.
- Αποφυγή κοινωνικής αλληλεπίδρασης και συναισθηματικής αμοιβαιότητας σε σχέση με τον περίγυρο.
- Περιορισμένα ή επαναληπτικά πρότυπα συμπεριφοράς, όπως στερεότυπη και επαναληπτική χρήση γλώσσας.
- Στερεοτυπικές κινήσεις (στριφογύρισμα, ‘πέταγμα των χεριών’, ελαφρύ τίναγμα, κούνημα).
- Εμμονή σε μη λειτουργικές συνήθειες και τελετουργίες, όπως συλλογή αντικειμένων (π.χ. αυτοκινητάκια).
- Ειδικά ενδιαφέροντα σε ασυνήθιστα αντικείμενα (π.χ. παρακολούθηση περιστροφής έλικα ανεμιστήρα).
- Απουσία ευελιξίας στις αλλαγές και δυσκολίες σε μεταβάσεις, δηλαδή σε αλλαγές περιβάλλοντος.
- Θεραπευτική Προσέγγιση
Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις ανά τον κόσμο. Καμία ωστόσο δεν υποσχέται την πλήρη ίαση. Η έρευνα, αλλά και η πράξη δηλώνουν πως μπορούν να παρέχουν θεραπευτικές στρατηγικές, οι οποίες παρέχονται υπό την μορφή εβδομαδιαίων προγραμμάτων με συγκεκριμένη συχνότητα, ανάλογη των απαιτήσεων που υπάρχουν κάθε φορά. επηρεάζουν από θετικά ως θεαματικά την εξέλιξη και την πρόοδο της εικόνας ενός παιδιού, της καθημερινότητας του ίδιου και της οικογένειας του. Μόλις διαγνωστεί ο Αυτισμός κρίνεται επιτακτική ανάγκη για παρακολούθηση θεραπευτικού προγράμματος, όσο το συντομότερο δυνατό. Το πρόγραμμα αυτό επανδρώνουν ως συνήθως οι ακόλουθες ειδικότητες: Εργοθεραπεία, Λογοθεραπεία, Συμβουλευτική & Ψυχολογική Υποστήριξη Γονέων, Παιδοψυχολογική Παρέμβαση. Κάθε μία από τις προαναφερόμενες ειδικότητες εστιάζει, κάθε φορά στον δικό της τομέα, αλλά όλες μαζί ακολουθούν μια κοινή στοχοθεσία (διεπιστημονική παρέμβαση). Η εκπαίδευση γονέων αποτελεί σημαντικό κομμάτι της παρέμβασης για μια πιο ολοκληρωμένη προσπάθεια. Ακολουθούν παγκοσμίως αναγνωρισμένες μέθοδοι και παρεμβάσεις για τον Αυτισμό, αρχές των οποίων ακολουθούμε στο κέντρο μας κατά τις παρεμβάσεις μας:
- Αισθητηριακή Ολοκλήρωση – Sensory Integration Approach
- PRT – Pivotal Response Training
- TEACCH – Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children
- Intensive Interaction – Εντατική Αλληλεπίδραση
- MACATON – PECS – Eναλλακτικά Συστήματα Επικοινωνίας